Koppeling

Een koppeling is een voor de berijder niet zichtbaar maar des te meer voelbaar samenspel van onderdelen.
De koppeling onderbreekt wanneer nodig de verbinding tussen motor en wielen.

Hoe werkt een koppeling
De koppeling zorgt ervoor dat de verbinding tussen de motor en de wielen wordt onderbroken om te kunnen overschakelen of met ingeschakelde versnelling stil te kunnen staan. De verbinding tussen de motor en versnellingsbak is bij ruststand van de koppeling vast verbonden. Bij het indrukken van het koppelingspedaal wordt via een kabel of hydrauliek het druklager tegen de vingers* van de drukgroep geperst. Hierdoor komt de koppelingsplaat vrij te draaien en kan er b.v. geschakeld worden. *De diafragmaveer is een combinatie van (vingers) hefboom en veer die voor de aanlegdruk van de koppelingsplaat zorgen.

Waaraan is een kapotte koppeling te herkennen

Blijf niet doorrijden bij het vermoeden van een versleten koppeling, het vliegwiel kan door de klinknagels van de voering aangetast worden.

Waaruit bestaat een koppeling
Een koppeling bestaat uit:

Wat doet een koppeling eigenlijk?
De koppeling brengt de aandrijfkracht over van de motor naar de versnellingsbak. Om te kunnen inschakelen, gedoseerd weg te rijden en te stoppen moet die verbinding ontkoppeld kunnen worden. Dit ontkoppelen gebeurt door het via het koppelingspedaal indrukken van het druklager die op zijn beurt via een diafragmaveer de koppelingsplaat vrij laat lopen. Hierop draait de motor vrij en kunt u schakelen of stilstaan met ingeschakelde versnelling. Koppelingen kunnen bij normaal gebruik tot wel 200.000 tot 300.000 km mee gaan, rijstijl en mate van gebruik (b.v. caravan / aanhangwagen) hebben hierop grote invloed.

Waarom word een koppeling vervangen?
Een versleten koppeling is vaak vroeg herkenbaar doordat deze begint te slippen bij een forse belasting op een helling of bij het trekken van b.v. een caravan. In een verder stadium merkt u bij normaal optrekken al dat de motor een hoger toerental zal draaien en de auto traag zal wegrijden. Tevens zul je bij plotseling accelereren merken dat het toerental wel oploopt maar de auto niet versneld. Zodra er na normale belasting een specifieke brandlucht merkbaar is dit ook zeer zeker een teken om de koppeling te laten controleren. Als er bij het koppeling indrukken geluiden hoorbaar zijn als piepen, kraken etc. dan kan het zijn dat het druklager en of diafragma (drukgroep) aan vervanging toe zijn. Vooral bij het gaan trekken van een caravan op aanhangwagen richting b.v. het Zuiden is het een advies de koppeling te laten controleren. Het voertuig is dan maximaal beladen, de buitentemperatuur is hoog en bij het rijden in de bergen worden de koppelingsplaat en drukgroep maximaal belast.

Slecht schakelen kan ook een indicatie zijn dat er niet volledig ontkoppeld word en ook dit kan komen door overmatige slijtage van diafragma, voering en / of druklager. Te lang doorrijden met een versleten koppeling kan betekenen dat ook het vliegwiel vervangen moet worden.

Wat word er bij een koppeling vervangen?
Bij het vervangen van de koppeling moet de versnellingsbak gedemonteerd worden waarnaar de koppeling zichtbaar word. Een sterk advies is de koppelingsplaat, drukgroep en druklager als geheel te vervangen omdat anders het risico is dat anders b.v. de drukgroep of het lager het enige tijd later alsnog begeven en het wederom vervangen arbeidsintensief (=duur) is. Het vliegwiel word gecontroleerd op slijtage.